In de twee jaren na de “Asiel en Migratie-beleidscrisis van 2015-16” hebben veel vluchtelingen een “weg gevonden” in onze stad. Waar eerst hulp, ondersteuning en informatieverschaffing in één richting verliep, van Mechelaar naar vluchteling, is er vandaag steeds meer tweerichtingsverkeer. Onze ervaring leert dat de overgrote meerderheid van (oud-)vluchtelingen in Mechelen zich “nieuwkomer” voelt en niet wil gelabeld blijven als “hulpbehoevende vluchteling”. Nieuwkomers willen volwaardig lidmaatschap van deze stad en gemeenschap. Nemen het lot in eigen hand, reiken die hand ook uit naar de andere inwoners van “ons” Mechelen.
Elke mens heeft een eigen geschiedenis en een “rugzak” die hij of zij meedraagt. Voor vele nieuwkomers is de behoefte aan vertrouwen en veiligheid in een nieuwe (soms ongewilde) stadsgemeenschap –net zoals voor anderen trouwens- pertinent. Sommigen willen een eigen vertrouwde en veilige thuisbasis creëren in Mechelen. In deze groep, organisatie of plek, … kan men de eigen taal voluit praten, eigen muziek beluisteren en erop dansen, herinneringen ophalen, verdriet en leed delen, discussies voeren, energie putten, lachen en plezier maken, …. eigen (bekende) activiteiten ontwikkelen. Sporten (denk aan cricket voor Afghanen), taallessen (Arabisch voor kinderen), momenten van eigen verhalen vertellen, gezelschapspelletjes spelen, culturele feesten vieren, godsdienst belijden (bvb. orthodoxe christenen die in een katholieke kerk terecht kunnen), … Het zijn allemaal voorbeelden van “eigen initiatieven” die het welbevinden en goed voelen versterken, die kinderen, jongeren én volwassenen nodig hebben om een vlotte en waardige integratie aan te gaan.
Ook een Syrische (door de Vlaamse leiding erkende) scoutsgroep oprichten, heeft niet de bedoeling integratie tegen te werken en segregatie in de hand te werken, maar wel de kinderen en jongeren eerst een veilige en vertrouwde biotoop te bieden om van daaruit met de andere Mechelse (hoofdzakelijk autochtone) jeugdbewegingen in contact te treden, samen te spelen, … samen in beweging te zijn en …. op langere termijn helemaal samen naar een nieuwe jeugdbewegingsgroep te groeien. Ook de nationale scoutsleiding (h)erkent deze methodologische (pedagogische) aanpak en ondersteunt intussen verschillende (culturele) scoutsgroepen. Uiteraard is deze aanpak niet (bedoeld) in tegenstelling met andere wegen om multicultureel samenleven te bevorderen.
Vanuit deze warme en veilige omgeving kan de integratie in de Mechelse gemeenschap versterkt aangegaan worden. Zeker voor kinderen en jongeren is dit een belangrijke kwestie en een essentieel onderdeel van hun identiteitsvorming.
Veel te vaak worden eigen initiatieven of het oprichten van “zelforganisaties” gezien als een weigering van integratie of een bedreiging voor het samenleven. Niets is minder waar. Initiatieven van nieuwkomers, zelforganisaties zijn meer dan zinvol en dragen bij tot tal van integratiebevorderende activiteiten. Denk aan het multicultureel concert “Watar” (9 mei 2018, St-Pieter en Paulskerk, Veemarkt) georganiseerd door Voice Mechelen, (Arabisch- sprekende nieuwkomers uit Syrie, Irak, Soedan, … die zichzelf organiseren) waarbij Ierse folkmuziek, Koerdische en Arabische muziek naar elkaar “hoorbaar toegroeiden” en tot een nieuwe melodie en klank leidden. Of zie ook zeker de talrijke “iftars” die tijdens de Ramadan georganiseerd worden op de Grote Markt (door Voem vzw), in restaurants, in lokale dienstencentra, zelfs ook in christelijke kerkgebouwen, …. al deze initiatieven, opgezet door zichzelf organiserende nieuwkomers of zelforganisaties van nieuwkomers (vaak samen met andere organisaties of verenigingen) verdienen daadwerkelijke steun van een stadsbestuur. “Daadwerkelijk” dat betekent: in de vorm van (publieke) erkenning, overlegpartnerschap, logistieke steun van stadsdiensten, stedelijke subsidies en inzet van gekwalificeerd stadspersoneel.
